Nghệ An: Thực tiễn triển khai và những tác động hiệu quả của hoạt động bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu trong thời gian qua
Phát huy lợi thế của tỉnh Nghệ An về nguồn nguyên liệu, lao động, kỹ năng, kinh nghiệm kết hợp với tư duy sáng tạo, cùng với việc áp dụng công nghệ, thiết bị hiện đại vào sản xuất, các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh đã đáp ứng được yêu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng trong và ngoài nước, có khả năng cạnh tranh cao, góp phần quan trọng trong việc xây dựng nên thương hiệu. Việc tôn vinh sản phẩm qua các kỳ bình chọn đã giúp nhiều cơ sở có điều kiện mở rộng thị trường tiêu thụ, từ đó đẩy mạnh đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, hạ giá thành, tăng sức cạnh tranh với các sản phẩm của các doanh nghiệp ngoài tỉnh và hàng nhập khẩu. Việc vinh danh, công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cũng giúp cho người tiêu dùng yên tâm, tin tưởng vào chất lượng và uy tín doanh nghiệp. Từ đó củng cố vị thế thương hiệu của cơ sở công nghiệp nông thôn (CNNT) để nhiều khách hàng biết đến sản phẩm của doanh nghiệp.
Hơn 10 năm qua, hoạt động bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu là một nội dung trong chương trình khuyến công địa phương được tỉnh rất quan tâm. Các kỳ tổ chức bình chọn luôn thu hút được nhiều cơ sở sản xuất tham gia, số lượng sản phẩm tham gia bình chọn được công nhận tăng dần qua từng năm, chất lượng, hình thức và mẫu mã của sản phẩm tham gia ngày càng đa dạng, chất lượng ngày càng cao. Kết quả bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu các cấp là cơ sở để Sở Công Thương Nghệ An xây dựng kế hoạch hỗ trợ phát triển sản xuất, góp phần thúc đẩy công nghiệp nông thôn phát triển, tạo việc làm cho người lao động tại địa phương, chuyển đổi công nghiệp hóa, hiện đại hóa công nghiệp nông thôn. Đồng thời thu hút, khuyến khích, động viên kịp thời các cơ sở sản xuất CNNT nói chung và các đơn vị có sản phẩm được bình chọn tích cực hơn trong việc duy trì sản xuất và phát triển sản phẩm có chất lượng cao, có tiềm năng, lợi thế của địa phương
Giai đoạn 2012 – 2023, tỉnh Nghệ An đã tổ chức 06 kỳ bình chọn, kết quả đã lựa chọn được 223 sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp huyện, 96 sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp tỉnh, 26 sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp khu vực và 11 sản phẩm CNNT cấp quốc gia. Năm 2023, Nghệ An đăng ký 07 sản phẩm tham gia bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp Quốc gia trình Cục Công Thương địa phương tổ chức bình chọn. Tiêu biểu có các đơn vị: Công ty TNHH Hồ Hoàn Cầu (huyện Quỳnh Lưu), Công ty TNHH Đức Phong (TP Vinh), Công ty CP Khoa học Công nghệ Tảo VN (huyện Quỳnh Lưu), Hợp tác xã làng nghề thổ cẩm Hoa Tiến (huyện Quỳ Châu)… nhiều năm liền được công nhận sản phẩm CNNT tiêu biểu các cấp cho nhiều loại sản phẩm khác nhau.
Lễ trao giấy chứng nhận sản phẩm CNNTTB cấp tỉnh năm 2022
Đến nay, kinh phí khuyến công đã hỗ trợ được cho 26 cơ sở CNNT có sản phẩm được công nhận sản phẩm CNNT tiêu biểu với tổng kinh phí 5.874,7 triệu đồng trong đó cơ sở CNNT tiêu biểu cấp tỉnh được hỗ trợ 4.169,7 triệu đồng, cơ sở sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp khu vực 1.250 triệu đồng và cơ sở CNNT tiêu biểu cấp Quốc gia 525 triệu đồng. Các nội dung hỗ trợ gồm: Đào tạo lao động, đầu tư ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến, ứng dụng dây chuyền công nghệ, xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật và đầu tư mua sắm trang thiết bị phục vụ phòng trưng bày và giới thiệu sản phẩm. Các cơ sở được hỗ trợ đã huy động vốn đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất, giải quyết thêm việc làm cho lao động nông thôn; nhiều công nghệ sản xuất tiên tiến được chuyển giao, các mô hình trình diễn được nhân rộng; nhiều cơ sở sản xuất đã phát triển từ quy mô hàng chục lao động lên đến hàng trăm lao động, đưa doanh thu từ 3-5 tỷ đồng lên trên 20 tỷ đồng mỗi năm,... nhiều sản phẩm đã vươn ra thị trường xuất khẩu.
Bên cạnh đó, các cơ sở CNNT có sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu các cấp của tỉnh Nghệ An còn được hưởng các quyền lợi như: được cung cấp thông tin tư vấn hướng dẫn tiếp cận các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước; ưu tiên xem xét hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến công địa phương để hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất cho các cơ sở có sản phẩm đạt chứng nhận cấp quốc gia, cấp khu vực, cấp tỉnh; hỗ trợ tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, từ đó, nhiều cơ sở đã được hỗ trợ kết nối sản phẩm vào các hệ thống phân phối hàng hóa bán buôn, bán lẻ trên toàn quốc. Ngoài ra, các đơn vị được giới thiệu, hỗ trợ về sản phẩm cũng như chủ thể cơ sở trên cổng thông tin điện tử, phương tiện thông tin đại chúng và các hình thức thông tin tuyên truyền khác. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tổ chức bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu trên địa bàn tỉnh Nghệ An vẫn còn những hạn chế như: Một số địa phương chưa hiểu được ý nghĩa, mục đích, tầm quan trọng của việc bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu nên chưa tổ chức bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp huyện; số lượng sản phẩm đăng ký tham gia bình chọn cấp tỉnh chưa đa dạng; đa số các cơ sở CNNT của tỉnh quy mô nhỏ nên còn nhiều hạn chế về hồ sơ pháp lý, điều kiện sản xuất khó đáp ứng hoặc ngại tham gia đăng ký bình chọn dẫn đến số sản phẩm chưa tương xứng với số cơ sở đang hoạt động trên địa bàn. Nhiều cơ sở thiếu vốn, khả năng ứng dụng công nghệ hạn chế nên khó đáp ứng được những đơn hàng lớn và thường xuyên, liên tục; vấn đề an toàn thực phẩm, vấn nạn hàng giả, hàng nhái cũng ảnh hưởng không nhỏ đến thương hiệu, uy tín của các cơ sở sản xuất sản phẩm CNNT.
Trong bối cảnh người tiêu dùng yêu cầu ngày một cao hơn với sản phẩm, Sở Công Thương cũng khuyến khích các doanh nghiệp có sản phẩm CNNT tiêu biểu được công nhận chú trọng ứng dụng tiến bộ khoa học, cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, mẫu mã, bao bì; Sản xuất xanh bằng việc sử dụng các nguyên liệu sạch, thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, yếu tố quan trọng nhất vẫn là đội ngũ nhân viên, người lao động có tay nghề cao, thạo việc, có nhiều sáng tạo để đưa “chất xám” vào sản phẩm… Tăng cường hỗ trợ các hoạt động chuyển đổi số, đào tạo nâng cao tay nghề cho người lao động nhằm phát huy tính sáng tạo, khuyến khích các hoạt động khởi nghiệp để phát triển thêm nhiều sản phẩm sử dụng nguồn nguyên liệu địa phương đạt sản phẩm CNNT tiêu biểu. Hơn nữa, thay vì bán hàng theo phương thức kinh doanh truyền thống, doanh nghiệp nên chuyển dần sang kinh doanh online, bán hàng qua các trang thương mại điện tử lớn để tăng sức cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ./.