Hộ kinh doanh Phan Thị Hoài được đăng ký thành lập vào tháng 6 năm 2009 tại khối 5, thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An được biết đến với thương hiệu thịt chua Cường Hoài.  Đây là một sản phẩm độc đáo của đồng bào dân tộc Thái ở vùng cao Quế Phong và hiện chỉ được tiêu thụ trong tỉnh. Người ngoài tỉnh dù rất muốn thưởng thức nhưng do hạn bảo quản nên phải thật đúng cách mới dùng được. Hiện nay, thịt chua Cường Hoài được xem là sản phẩm chủ lực phát triển kinh tế của địa phương.

Sản phẩm được chia làm 2 loại, một loại được đóng trong hộp nhựa và một lại được ủ trong ống nứa với trọng lượng 260g. Chị Phan Thị Hoài, chủ hộ kinh doanh cho biết, thịt chua thành phẩm khi lấy từ ống ra có mùi thơm của các loại gia vị. Thịt có thể chấm với tương, nước mắm nguyên chất, ăn kèm nhiều loại rau thơm, lá cây vả, đinh lăng, hành tây... Người mới thưởng thức có thể thấy vị hơi chua, nhưng người ăn quen sẽ thấy miếng thịt vừa chua, vừa thơm, có vị bùi. “Khi thưởng thức, thịt chua được nén chặt nên khi lấy ra đĩa, vì vậy cần nhẹ nhàng bóp đều cùng hành tây, lá chanh thái mỏng. Chúng tôi thường tư vấn khách thưởng thức thịt chua cùng lá vả hoặc sung, lá đinh lăng. Cái vị ngọt của thịt, vị thơm của thính, giòn sần sật của bì lợn hòa quyện với vị bùi của lá sung, lá vả chấm cùng tương ớt hoặc nước mắm tạo thành một hương vị rất hấp dẫn, dễ ăn”. “Bí quyết” của gia đình là luôn chọn phần mông, vai lợn và da để chế biến thịt chua. Thịt phải nạc, không có gân và mỡ, được lấy từ con lợn vừa giết mổ, còn hơi ấm, sau đó cắt nhỏ thành từng miếng mỏng. Da lợn được cạo sạch mỡ, sau đó bỏ vào nồi gang luộc chín tới, vớt ra làm sạch mỡ một lần nữa rồi bỏ vào rổ cho ráo nước, cắt sợi.

Chị Hoài bên sản phẩm của mình

Theo chị Hoài, trước kia mọi người đi núi săn bắn thú rừng đưa về làm thực phẩm. Ăn một lần không hết, lại chưa có tủ lạnh bảo quản, nhiều gia đình đã nghĩ ra cách ướp thịt với muối rồi cho vào ống nứa hoặc nhựa để làm thức ăn dự trữ lâu dài. Thịt đem ướp cùng hạt tiêu, muối, đường, tỏi, ớt tươi, trước khi bóp đều với thính xay từ gạo rang. Công đoạn cuối là ủ thịt lên men rồi đóng gói. Nhiều gia đình lên rừng khai thác hoặc mua những cây nứa đem về chia mỗi đoạn dài 30 cm, đường kính 5 cm làm ống đựng thịt. “Cây nứa phải không quá già để không bị nứt khiến thịt bị hôi; cũng không quá non vì để lâu nứa sẽ teo, tạo thành vết hở ở hai đầu làm hỏng thịt. Các cơ sở cũng sử dụng ống nhựa để bỏ thịt vào ủ men. Sau 2-3 ngày ủ tại nơi khô ráo, thoáng mát, thịt sẽ chín, được đặt vào tủ lạnh bảo quản và bán”. Món đặc sản thịt chua ra đời từ đó. Điều đặc biệt là lợn phải vừa làm thịt xong lấy về làm ngay thì sản phẩm mới ngon. Sau khi được ủ cùng các gia vị “độc quyền”, các loại lá, thính rang thì món thịt chín tự nhiên và sau 4-5 ngày là có thể thưởng thức hoặc đãi khách.

Sản phẩm thịt chua Cường Hoài

Mỗi năm hộ kinh doanh sản xuất và chế biến 36 ngàn hộp(ống) với doanh thu gần 1,9 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho 5 lao động thường xuyên với mức thu nhập ổn định 7-8 triệu đồng/tháng. Đáp ứng các tiêu chí về bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, tháng 5 năm 2024, thịt chua Cường Hoài được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh. Sau khi được bình chọn, vừa cảm thấy tự hào khi những đầu tư, công sức được ghi nhận, vừa giúp khách hàng biết đến sản phẩm của mình nhiều hơn, qua đó thị trường tiêu thụ ngày càng được mở rộng và đây cũng là động lực để Hộ kinh doanh Cường Hoài mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao hơn nữa chất lượng, mẫu mã, qua đó tiếp tục giữ vững danh hiệu ở cấp bình chọn cao hơn trong những năm tiếp theo”, chị Phạm Thị Hoài chia sẻ thêm./.