Thực tế cho thấy, doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển lâu dài, việc nâng cao năng suất,chất lượng sản phẩm hàng hóa, tăng sức cạnh tranh trên thị trường là yếu tố then chốt của các doamh nghiệp, nhưng hiện nay đối với các DN Việt Nam nói chung,và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An nói riêng hầu hết có quy mô vừa và nhỏ nhưng các doanh nghiệp này lại là lực lượng nòng cốt để thúc đẩy sự phát triển công nghiệp nông thôn (CNNT). Tuy nhiên do nguồn lực còn hạn chế về kinh tế nên việc đổi mới, ứng dụng công nghệ để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm tại các DN này vẫn chưa thực sự được đầu tư một cách quy mô và đồng bộ. Để đẩy mạnh, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hoá của các DN, ngoài sự nỗ lực của DN cũng cần có sự hỗ trợ tiếp sức từ phía Nhà nước để giúp các DN đẩy mạnh đổi mới công nghệ hiện có nhằm gia tăng khả năng cạnh tranh dưới tác động của cuộc CMCN 4.0.

Hoạt động hỗ trợ ứng dụng máy móc tiên tiến
Thực hiện Nghị định số 45/2012/NĐ-CP ngày 21/5/2012 của Chính phủ về Khuyến công, trong những năm qua, hoạt động khuyến công được Bộ Công Thương, UBND các tỉnh, thành triển khai hiệu quả đã đóng góp quan trọng vào phát triển CNNT và quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đặc biệt, Chương trình Khuyến công giai đoạn 2021 – 2025 của tỉnh Nghệ An với định hướng chú trọng phát triển CNNT theo chiều sâu, giúp nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm CNNT trong thời gian tới. Hoạt động khuyến công triển khai trên địa bàn tỉnh Nghệ An trong thời gian qua, nội dung hỗ trợ ứng dụng ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến vào sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp là nội dung trọng tâm được Sở Công Thương chỉ đạo Trung tâm hỗ trợ và Tư vấn phát triển công thương Nghệ An triển khai thực hiện việc hỗ trợ các cơ sở CNNT phải có ý nghĩa, có sức lan toả đến với các doanh nghiệp trên địa bàn. Kinh phí thực hiện nội dung hỗ trợ này chiếm từ 45-50% tổng kinh phí khuyến công địa phương hàng năm.Máy móc tiên tiến được hỗ trợ đều được đầu tư mới 100%, ứng dụng vào các khâu sản xuất nhằm nâng cao được năng suất, chất lượng sản phẩm, hiệu quả sử dụng nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, giảm thiểu ô nhiễm môi trường so với máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ cơ sở sản xuất đang sử dụng hoặc tạo ra sản phẩm mới. Việc hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị thời gian qua đã mang lại hiệu quả thiết thực cho cơ sở CNNT trên địa bàn, giải quyết khó khăn, trở ngại về mặt công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh cho cơ sở CNNT. Máy móc tiến tiến lựa chọn hỗ trợ theo các đề án khuyến công  đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 4 Điều 4 Thông tư số 46/2012/TT-BCT ngày 28/12/2012 của Bộ Công Thương quy định chi tiết một số nội dung của ngày 21/5/2012 của Chính phủ về Khuyến công (được sửa đổi bổ sung bởi Thông tư số 20/2017/TT-BCT ngày 29/9/2017 của Bộ Công Thương và Quyết định số 32/2021/QĐUB ngày 05/10/2021 của UBND tỉnh Nghệ An về ban hành Quy chế quản lý, sử dụng kinh phí khuyến công tỉnh Nghệ An. Trong 4 năm  từ năm 2021-2024 Trung tâm đã tổng hợp thẩm định các sở CNNT đảm bảo điều kiện được hỗ trợ bình quân 15 cơ sở/ năm. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa hiệu quả đề án khuyến công hỗ trợ ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến, thúc đẩy phát triển CNNT theo chiều sâu, giúp nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm, trong thời gian tới cần có những giải pháp phù hợp, đồng bộ trong triển khai thực hiện từ cấp tỉnh đến cấp huyện, cấp xã. 

Theo chia sẽ  của anh Nguyễn Văn Trung Phó giám đốc Công ty Cổ Phần XNK An Phú Hưng tại xóm 2 xã Nghi Yên – Huyện Nghi Lộc. Công ty chúng tôi được hỗ trợ từ kinh phí khuyến công địa phương với nội dung  “Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến trong sản xuất, gia công đồ nhựa nội thất công nghiệp “ Công ty đã đầu tư mua 01 Máy dán keo nhiệt PUR nhãn hiệu XING YUAN, từ chính sách hỗ trợ khuyến công đã giúp Công ty có thêm động lực để đổi mới công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Qua làm việc với Đoàn thẩm định đề án ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến do Sở Công Thương; Sở Tài chính, Trung tâm hỗ trợ và Tư vấn phát triển công thương tổ chức làm việc, doanh nghiệp biết rõ hơn về các điều kiện pháp lý cần có để đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt động theo quy định của pháp luật. Đây cũng là cơ hội để soát xét lại thủ tục pháp lý trong toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

          Tương tự, Ông Bạch Huy Sơn, Giám đốc Công ty Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ đầu tư xây dựng An Nhiên chia sẻ Công ty được hỗ trợ nội dung “Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến trong gia công cơ khí”  Công ty đã đầu tư 01 Máy cắt Fiber Laser EMC 2060 BASIC: 3000 W nếu không có được sự hỗ trợ từ khuyến công, doanh nghiệp dù có muốn đổi mới máy móc, thiết bị thì cũng chỉ đầu tư chấp vá do nguồn lực tài chính hạn hẹp. Cũng nhờ tiếp cận chính sách khuyến công doanh nghiệp đã được tư vấn, hướng dẫn để thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết, đảm bảo cho cơ sở hoạt theo đúng quy định của pháp luật. Để nâng cao hiệu quả hỗ trợ ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến những năm tiếp theo của giai đoạn 2025-2030 cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong xây dựng và tổ chức thực hiện các đề án khuyến công.  Đó là sự chủ động tích cực của cơ sở CNNT, đối tượng thụ hưởng từ đề án.

Những giải pháp cần thực hiện

Một là, rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật về khuyến công phù hợp với tình hình thực tế trên địa bàn., tạo điều kiện thuận lợi cho cơ sở CNNT tiếp cận,Thụ hưởng chính sách khuyến công.

          Hai là, phát triển CNNT một cách bền vững, thân thiện với môi trường. Theo đó, các huyện, thành phố, thị xã cần xác định lĩnh vực ngành ưu tiên phát triển để tập trung hỗ trợ nhằm phát huy lợi thế ngành, địa phương, gắn với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương. Cơ sở CNNT lựa chọn là đơn vị thụ hưởng từ đề án khuyến công phải có pháp lý đầy đủ về đất đại, môi trường, phòng cháy chữa cháy liên quan đến địa điểm sản xuất, an toàn vệ sinh thực phẩm .

          Ba là, tăng cường hỗ trợ ứng dụng máy móc tiên tiến đối với các DN chuyển đổi từ Hộ kinh doanh. Theo đó, các cấp, các ngành cần tạo điều kiện khuyến khích, trợ giúpHộ kinh doanhchuyển đổi thành DN vừa và nhỏ. Đồng thời, tư vấn, hướng dẫn, trợ giúp DN chuyển đổi từ hộ kinh doanh tiếp cận chính sách hỗ trợ ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến trong sản xuất kinh doanh.

         Bốn là, tăng cường hỗ trợ liên kết, hợp tác với các DN có tiềm lực. Đây là điều kiện thuận lợi nhằm giúp cơ sở CNNT có được kiến thức và kinh nghiệm tốt nhất trong việc ứng dụng, đổi mới công nghệ mới tại đơn vị mình. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối đa cơ sở CNNT cần chuẩn bị tốt về yếu tố nhân lực để có thểt iếp thu kiến thức và kinh nghiệm từ các DN có tiềm lực./.